Weesper Schaakclub
De Weesper Schaakclub bestaat in het najaar maar liefst een eeuw. Het bijzondere jubileum wordt gevierd met een drietal activiteiten en bijzondere wedstrijden. Volgens voorzitter Egbert Hulsman onderscheidt zijn vereniging zich van veel andere in positieve zin. Hij refereert aan één van de leden die speelde – en nog steeds speelt – bij één van de sterkste clubs van Amsterdam/Amstelveen. Hulsman: “Iedereen is onder de indruk, maar hij klaagt dat er weinig ’sfeer’ is binnen de Amstelveense club. Tegelijkertijd benadrukt hij steeds weer de positieve sfeer bij Weesper Schaakclub.”
Met zestien volwassen spelers en net zoveel jeugdspelers is het ledenbestand de laatste jaren redelijk stabiel. Maar wel behoorlijk vergrijsd: de zestigers en zeventigers zijn goed vertegenwoordigd, in tegenstelling tot de dertigers en veertigers. Maar ondanks dat houdt de Weesper Schaakclub het al honderd jaar vol, een jubileum dat later dit jaar op diverse momenten wordt gevierd.
Tegelijkertijd is het moeilijk om jeugdige spelers vast te houden, vertelt Wim van Dijk (66) die de PR van de vereniging verzorgt. “Er zijn best wel kinderen die willen schaken, maar tot hun elfde of twaalfde, wanneer ze van de basisschool afgaan. Dan haken ze vaak af. Ze gaan naar de middelbare school, krijgen huiswerk. Maar dat is eigenlijk geen waterdichte verklaring, want ze blijven wel voetballen of hockeyen. Ik denk dat je veel meer zou kunnen winnen als je 16- of 18-jarigen binnen boord zou kunnen houden.”
Relativerend: ,,Dit soort ontwikkelingen zie je ook bij andere schaakclubs.’’ En nee, constateert hij, de populariteit van een serie als The Queen’s Gambit of de successen van jonge mannen als Magnus Carlsen en Anish Giri leiden niet tot een groeiend ledental.
Fusie
Verwijzend naar het recente samengaan van de schaakclub in Nederhorst den Berg met die in Kortenhoef, zegt Van Dijk: ,,Nu daalt ons ledental heel erg langzaam, al is een fusie met een andere club voor ons op dit moment zeker nog niet aan de orde.’’ En vergeet het online schaken niet, vervolgt hij. ,,Zit je ineens te schaken tegen iemand in India.’’
Zelf leerde Van Dijk toen hij een jaar of tien, twaalf was schaken. In de jaren tachtig was hij lid van de Weesper Schaakclub maar is er destijds een tijdje weggeweest, (,,Ik moest ook weleens ’s avonds werken’’) om in 2015, toen hij stopte als verslaggever (hij is werkzaam geweest bij De Gooi- en Eemlander, red.) terug te keren. ,,Ik vind schaken een heel leuke sport. Je kunt, hoe zeg je dat, je een situatie proberen voor te stellen die over een paar zetten kan ontstaan. Er gaat een zekere magie van uit. Het is niet te bevatten hoeveel mogelijkheden er zijn met al die stukken.’’
Bobby Fischer
Bestuurslid André Ottenhoff (66) zit al 47 jaar bij de vereniging is daarmee het langst lid. ,,Ik heb schaken van mijn vader geleerd toen Bobby Fischer tegen Boris Spassky speelde, dat was in 1972 in Reykjavik. Bij ons thuis werd heel veel geschaakt, met grote toernooien speelden mijn broers, en ik met mijn vader en ikzelf hielden we onze eigen na, ook met 24 potjes toernooien. Iedereen in de familie kan wel schaken.’’
Al snel werd Ottenhoff lid van de jeugdafdeling van de Weesper Schaakclub. ,,Toen ik ging studeren ben ik korte tijd weggeweest, maar daarna weer lid geworden.’’ Vader Thijs werd bij het 65-jarig bestaan van de club erelid.
Hij vervolgt: ,,Het is wel grappig: wie niet kan schaken is vaak beter in dammen. En omgekeerd. Als je het vergelijkt met dammen, daar hebben je verplichte zetten, geeft schaken meer eigen keuze. om zoveel mogelijk zetten te doen. Bij schaken heeft elk stuk zijn eigen kracht en waarde; ben je afhankelijk van een stuk, je kunt ervoor kiezen om wel of niet te slaan. Bij elke zet heb je een keuze en moet je strategisch denken: wat doe ik wel en wat doe ik niet, waar ga ik wel op in en waar niet. Het is elke keer weer anders, dus ja, dat maakt de sport voor mij erg aantrekkelijk. Het niveau op onze club is niet zo hoog hog dat er standaard repertoire wordt gespeeld van de eerste vijf of tien zetten. Daardoor zijn openingen altijd weer verrassend en kan iedereen tegen elkaar spelen.’’
Egbert Hulsman (64) is sinds vier jaar voorzitter en leerde schaken rond zijn dertigste. ,,Je ziet vaak dat menen die analytisch zijn aangelegd – die het bijvoorbeeld ook leuk vinden om puzzeltjes op te lossen – op schaken vallen. Veel mensen in de bèta-hoek vinden schaken leuk. Je moet de stelling die je voor je neus hebt evalueren en vervolgens de beste zet bedenken.’’
Kenmerkend voor de Weesper Schaakclub is volgens hem de interne competitie. ,,Bij andere clubs zie je vaak dat ze een keer per maand tegen een andere club spelen. Bij ons interne competitie is er een vaste groep leden dat elke week naar de club komt om daar een potje schaak te spelen.’’
Oprichting
Het was de een zekere Weesper meneer Bergsma, die in oktober op 7 november 1923 een simultaanseance in Weesp organiseerdehield waar een dertigtal redelijk bekende en goede schakers aan deelnam. Bergsma was zelf geen onverdienstelijk schaker en bevriend met Max Euwe. Na de simultaanseance stelde Bergsma voor een schaakvereniging in Weesp op te richten. Op 7 november 1923 besloten 27 Weespers tot die oprichting en om gelijk lid te worden. ,,Dat is het begin van onze vereniging geweest’’, zegt Van Dijk. ,,In de jaren dertig waren er maar vier leden’’, zegt Van Dijk, ,,maar dat veranderde in 1935 toen Max Euwe en Aleksandr Aljechin de match van de eeuw speelden. Euwe won toen. Dat zorgde voor een hele hausse aan nieuwe leden, je zou het een hype avant la lettre kunnen noemen. De club had toen meer dan honderd leden.’’
In de jaren zestig stond de club aan de wieg van het Nederlands kampioenschap snelschaken in Nederland. Van Dijk: ,,In het kader van een jubileum organiseerde de Weesper Schaakclub een snelschaaktoernooi. In de jaren daarna werd dit herhaald in samenwerking met sponsor Philips Duphar. was met snelschaken één van de eerste in Nederland. Jan Timman, die destijds elf jaar was, heeft toen nog bij aan ons toernooi deelgenomenons geschaakt. Het snelschaaktoernooi ken is later opgepikt door de Amsterdamse Schaakbond en uitgegroeid tot het Nederlandse kampioenschap, waarbij het toernooi te Weesp één van de voorrondes was.’’
Jubileum (kader)
7 november bestaat de Weesper Schaakclub precies honderd jaar. Op die (dinsdag)avond wordt er een feest gehouden voor de (oud-)leden. In de aanloop naar het feest is er op donderdagavond dinsdagavond 12 10 oktober een massakamp met een team van oud-leden en teams van verschillende bevriende verenigingen. Op woensdagavond dinsdagavond 25 24 oktober wordt er een simultaanseance gehouden. De vereniging heeft het Het Lichthuis aan het Waagplein 10, naast de Grote Kerk in Weesp, als thuisbasis.